Xe máy "huyền thoại" từng khiến dân Việt mê mẩn
Minsk hay còn gọi là “Min Khờ” được mệnh danh là “huyền thoại xe cộ” thời bao cấp. Mẫu xe 2 kỳ khỏe và “lì lợm” này từng là phương tiện chuyên chở một thời khó có thể thiếu đối với người Việt những tưởng gần như biến mất hoặc có chăng chỉ xuất hiện ở các vùng quê xa với chức năng "chở lợn" giờ lại hồi sinh mạnh mẽ trong cộng đồng chơi xe.
Minsk Khờ - siêu xe của "đại gia mũ cối" thời bao cấp
Minsk không bóng bẩy như Peugeot hay kiệm xăng như Super Cub 50, nhưng nó được lòng người dân Việt. Vì thế, Minsk sớm ghi tên mình vào danh sách các "huyền thoại xe cộ" thời bao cấp.
Minsk ra đời lần đầu tiên vào năm 1951 và xuất hiện tại thị trường Việt Nam từ 1960 khi theo chân các chuyên gia Liên Xô tới Việt Nam.
Minsk là tên thủ đô của Belarus. Hãng này sản xuất cả xe đạp và môtô, nhưng tại Việt Nam, xe máy Minsk được biết đến nhiều hơn.
Xuất thân từ thành phố Minsk (Belarus), mẫu xe 2 thì dung tích 125 phân khối mang cùng tên được ra đời vào năm 1951.
Cuối những năm 1960, Minsk vào đến Việt Nam, chủ yếu có 2 dòng mà dân ta vẫn thường gọi là Minsk "lùn" và Minsk "cao".
Cùng với những chiếc xe nam thời đó như Simson, ETZ, MZ… Minsk là một trong những chiếc xe thời thượng bấy giờ.
Minsk là dòng xe hầm hố tới Việt Nam chủ yếu qua đường "xách tay". Những người đi lao động và học tập tại các nước Đông Âu xã hội chủ nghĩa gửi Minsk về cho người thân trong nước.
Phải đến những năm 80, 90 của thế kỷ trước, phong trào học tập, làm việc của người Việt Nam tại các nước Đông Âu lên cao khiến số lượng xe Minsk về nước ngày càng nhiều hơn.
Ngoài ra, xe còn được "nhập khẩu" vào Việt Nam theo con đường viện trợ quân sự của Liên Xô.
Chiếc xe đầu tiên của Minsk có tên M1A ra đời vào năm 1951, phát triển dựa trên nguyên mẫu là chiếc DKW RT 125 có mặt từ trước thế chiến thứ II.
Chiếc xe đầu tiên sử dụng động cơ 2 thì dung tích 125 phân khối , làm mát bằng không khí, tốc độ tối đa khoảng 70 km/h, hộp số chỉ có 3 cấp.
Cái tên thứ hai đáng chú ý sau M1A là Aist 125, mẫu xe này trở thành bom tấn tại thị trường Nga thời đó. Động cơ hai thì sản sinh công suất 10 mã lực, hộp số 4 cấp và đánh lửa điện.
Ngoài hai cái tên đáng chú ý là M1A và Aist 125, Minsk còn nhiều mẫu xe khác của dòng M như M101 đến 106, 111 đến 115.
Minsk được nhớ nhiều với cái tên phiên âm "Min Khờ". Xe có rất nhiều yếu điểm như tiếng nổ to bạch bạch, phun khói khắp đường đi.
Tuy nhiên do thiết kế xe không trau chuốt, có phần thô kệch nên Minsk dần mất điểm khi cạnh tranh với các mẫu xe máy khác. Không còn ảnh hưởng mạnh trong dân chơi xe ở đô thị, Minsk về các vùng quê, nhất là vùng núi. Với lợi thế khỏe, gầm cao, Minsk thường dùng để chở gia súc.
Xe có bánh to, gầm cao, phù hợp với nhiều địa hình, đặc biệt là các vùng đất gồ ghề, khúc khuỷa. Vì thế, Minsk được ưa chuộng tại miền núi, đặc biệt là các tỉnh vùng cao phía Bắc.
Bên cạnh những ưu điểm kể trên, ưu điểm lớn nhất của Minsk chính là giá rẻ. Thế nên từ những năm 80 của thế kỷ trước, xe Minsk xuất hiện khá nhiều trên đường phố Việt Nam.
Hiện nay, Minsk được khá nhiều người yêu thích cùng với trào lưu phượt và độ xe. Khác với Super Cub 50, Minsk được bán với mức giá khá bèo. Chỉ cần bỏ ra vài triệu đồng, bạn hoàn toàn có thể trở thành chủ mới của "huyền thoại rắc rối này".
Minsk là dòng xe 2 kỳ, vì vậy xăng cung cấp cho quá trình đốt cháy cần phải pha thêm nhớt với tỷ lệ 25/1 hoặc 20l xăng/1l nhớt nếu chạy đường dài.
Minsk Khờ: Xe chở lợn tới "huyền thoại" của dân phượt
Xe có ưu điểm thồ hàng tốt, nhiều khi là vài con lợn nên có cái tên Minsk "chở lợn".
Ngày nay, rất nhiều dòng xe máy mới ra đời với nhiều hình dáng và chức năng vượt trội. Cũng giống như Super Cub 50 hay Simson, Minsk không còn được đại bộ phận người dân lựa chọn. Thay vào đó, những dòng xe phổ thông của Honda, Yamaha hay Piaggio tràn ngập đường phố.
Có thể, Minsk bị gạt ra khỏi cuộc sống thường nhật đầy vội vã của người dân nhưng nó không bị đẩy lùi vào quên lãng. Khi phong trào phượt lên cao, Minsk lại trở thành lựa chọn hàng đầu cho những người ưa mạo hiểm, thích trèo đèo lội suối.
Không chỉ đồng hành cùng dân phượt trên các cung đường nguy hiểm, Minsk còn xuất hiện trong các cuộc giao dịch của những người yêu xe. Khác với Super Cub 50, Minsk được bán với mức giá khá bèo. Chỉ cần bỏ ra vài triệu đồng, bạn hoàn toàn có thể trở thành chủ mới của "huyền thoại rắc rối này".
Một du khách nước ngoài ngồi thử lên chiếc Minsk tại một chợ ở Việt Nam.
Nói Minsk rắc rối là vì Minsk rất hay hỏng hóc. Không ít người nhiều lần phàn nàn khi phải dắt bộ vài cây số vì xe đột ngộ giở chứng. Xe hỏng trên phố đã khổ, xe hỏng ở đường rừng núi heo hút càng khổ hơn. Ấy thế mà những người yêu xe yêu xe vẫn chung thủy với Minsk dù bị "hành" thường xuyên.
Những người yêu xe Minsk tập hợp lại thành từng nhóm và lập nên các câu lạc bộ Minsk. Các câu lạc bộ Minsk hoạt động rất sôi nổi. Nhiều sự kiện được tổ chức để các thành viên thể hiện tình yêu với "huyền thoại rắc rối" này cũng như chia sẻ các "bài thuốc" trị bệnh cho Minsk.
Tính tới hiện tại, cộng đồng chơi xe Minsk tại Việt Nam lên đến hàng nghìn người trải dài trên mảnh đất hình chữ S. Với số lượng người chơi như vậy một phần vì giá xe khá rẻ so với các mẫu xe khác, một phần là do cộng đồng chơi xe Minsk có sự gắn kết tốt giữa các thành viên, trong việc hỗ trợ nhau cũng như các hoạt động xã hội và công tác thiện nguyện.
Theo khảo sát chung, hiện tại các mẫu xe Minsk cũ đang còn chạy ổn định tại Việt Nam sẽ có giá từ 7 triệu đến 20 triệu đồng, đặc biệt các mẫu xe thể thao có thể lên tới vài chục triệu đồng.
Xe "chở lợn" Minsk đi 13km giá hơn trăm triệu, đắt hơn cả Honda SH 160i 2023
Chiếc được hét giá lên đến 100 triệu được sản xuất năm 1992.
Chiếc xe được sản xuất từ năm 1992 nhưng chỉ đi có 13km tính tới hiện tại. Chủ xe đầu tiên mua chiếc xe ở thời điểm chưa đổ xăng với giá khoảng 110 triệu đồng, sau mấy năm sử dụng nhưng chủ xe vẫn mong muốn bán được giá trên 100 triệu đồng. Với giá đề nghị của chủ xe thì người chơi có thừa khả năng mua một chiếc Honda SH 160i 2023 bản Cao cấp phanh ABS, với giá từ 99,79 triệu đồng.
Mẫu Minsk đời 1992 được trang bị khối động cơ 2 thì 123cc, cho công xuất tối đa 11 mã lực tại 5.900 vòng/phút. Xe được thiết kế với hệ thống giảm xóc ống lồng, cặp bánh nan hoa 18 inch cùng hệ thống phanh tang trống cho cả trước và sau. Xe có tốc độ tối đa theo khuyến cáo của hãng khoảng 120km/h, nhưng thực tế thì mẫu xe này chỉ chạy được khoảng trên 90km/h.
Theo thực tế, chiếc xe đang được chào bán không phải mới 100%, tuy nhiên chiếc xe vẫn nguyên "zin" toàn bộ, thế nhưng một số chi tiết trên xe cũng ngả mầu theo tác động của thời gian. So với các xe Minsk hiện tại trên thị trường thì chiếc xe này không có gì quá đặc biệt ngoài việc vận hành ít hơn và chưa có giấy đăng kí tại Việt Nam.
Một người chuyên sửa chữa dòng xe Minsk cho hay: "Giá của một chiếc xe Minsk ở mức 100 triệu đồng là một điều ít ai ngờ tới, thế nhưng ở Việt Nam lại có những người thích chơi trội không giống ai, nên họ sẵn sàng bỏ tiền để chơi khác người chứ không vì giá trị sử dụng thực tế của chiếc xe".
Cũng có khá nhiều ý kiến cho rằng mức giá trên là quá cao, thế nhưng cũng có một số ý kiến cho rằng đây là một chiếc xe còn nguyên bản toàn bộ được nhập nguyên chiếc, một chiếc xe đáng để sưu tầm và trưng bày với nhưng người yêu thích.
Dù các sản phẩm mới không thể giúp Minsk lấy lại được danh tiếng lẫy lừng thuở xưa nhưng rõ ràng, với những ai yêu "huyền thoại rắc rối", sự tái sinh của một huyền thoại cũng mang lại niềm vui lớn.